Trên cây chôm chôm thường có những con vật nhỏ như hạt mè, hình bầu dục, trên lưng phủ một lớp phấn trắng, nếu nhìn kỹ thì thấy xung quanh người chúng có những tua rất ngắn màu trắng. Chúng làm cho trái non bị khô chết và rụng, trái chín ăn không ngọt... Xin cho biết có cách nào để phòng trị chúng?
05/01/14 03:19PM

   Qua mô tả thì con vật đang gây hại trên chôm chôm là một loài rệp. Qua điều tra của các nhà chuyên môn thì trên cây chôm chôm thuờng có một vài loài rệp gây hại, nhưng phổ biến nhất là loài rệp sáp phấn (Planococcus lilacinus).

   Đây là một loài côn trùng đa ký chủ vì ngoài cây chôm chôm chúng còn gây hại trên nhiều loại cây ăn trái khác như ổi, táo, sapô, cam quýt, mãng câu ta, mãng câu xiêm, mít... Nhiều nhà vườn cho rằng loài rệp này là một trong vài đối tượng sâu bệnh thường gây hại nặng nhất cho cây chôm chôm.

   Con trưởng thành cái của loài rệp này dài khoảng 2,5-4mm, chiều ngang cơ thể khoảng 0,7­3mm. Rìa mỗi bên cơ thể có 18 sợi tua trắng. Cơ thể phủ đầy chất sáp trắng như bông nên có người gọi là rầy bông hay rệp bông.

   Rệp gây hại từ khi trái còn non, chích hút trên cuống trái và trái. Chúng thường tập trung rất nhiều ở những chùm trái dầy chặt, trong suốt giai đoạn phát triển của trái rừ khi còn nhỏ cho đến lúc chín.

   Trên trái non nếu mật số của rệp cao sẽ làm cho trái không phát triển được và có thể bị rụng sớm. Nếu mật số rệp thấp hoặc tấn công khi trái đã lớn thì trái vẫn tiếp tục phát triển nhưng ăn không ngon, ăn lạt, chua. Trong quá trình sống rệp tiết ra mật ngọt tạo môi trường thích hợp cho mấm bồ hóng (Capnodiuni sp.) phát triển, làm trái bị phủ một lớp bồ hóng, màu đen bẩn, bán không được giá cao, gây thiệt hại cho nhà vườn. Loài rệp này ít di chuyển, chúng sống cộng sinh với kiến đen. Bằng cách kiến đen tha rệp từ nơi này sang nơi khác, từ cây này sang cây khác mỗi khi chỗ rệp đang chích hút đã cạn kiệt nhựa. Ngược lại, trong chất bài tiết của rệp có chứa nhiều chất đường mật làm thức ăn cho kiến.

   Như đã nói ở trên do đây là một loài côn trùng đa kí chủ, vì thế việc phòng trị chúng không phải lúc nào cũng thu được kết quả mong muốn, do chúng thường xuyên có mặt trên những loại cây khác nhau trong vườn.

Để phòng trị rệp bạn nên áp dụng kết hợp nhiều biện pháp sau đây:

-         Không nên trồng với mật độ quá dầy để vườn luôn được thông thoáng.

-         Vệ sinh vườn tược thường xuyên, cắt tỉa bỏ những cành bị sâu bệnh, cành nằm khuất trong tán lá... để vườn luôn thông thoáng. Chăm sóc chu đáo để cây chôm chôm sinh trưởng và phát triển tốt, có sức chống dỡ với rệp.

-         Dọn sạch cỏ rác, lá cây mục tủ ở xung qi.anh gốc để phá vỡ nơi trú ngụ của kiến, nếu thấy xung quanh gốc có nhiều kiến có thể dùng thuốc Padan, Basudin hoặc Regant hột rải xung quanh gốc hoặc xịt thuốc trừ sâu để diệt kiến, hạn chế không cho kiến tha rệp từ cây này sang cây khác.

-           Thường xuyên kiểm tra vườn để phát hiện và phun thuốc diệt trừ rệp kịp thời nhất là ở giai đoạn cây đang có bong, trái non, trái đang paths triển. Để diệt trừ rệp bạn có thể sử dụng một trong các loại thuốc như: Applaud 10WP; Supracid 40EC/ND; Suprathion 40EC; Dầu khoáng DC-Tron Plus 98,8EC; Bitox 40EC/50EC; Butyl 10WP... phun trực tiếp vào chỗ có rệp bu bám. Ở giai đoạn trái già sắp chín nếu có xịt thuốc phải chú ý bảo đảm thời gian cách ly của thuốc để giữ an toàn cho người ăn. Trước khi sử dụng nên đọc kỹ hướng dẫn cách sử dụng của nhà sản xuất có in sẵn trên vỏ bao bì. Nếu trong vườn ngoài cây chôm chôm bạn còn trồng những loại cây ăn trái khác thì khi phun thuốc diệt rệp bạn cũng nên xịt thuốc diệt rệp trên những loại cây này, tránh để chúng lây lan sang cây chôm chôm, mỗi khi cây chôm chôm đã được xịt thuốc.

(Nguồn: Hỏi đáp về phòng trừ dịch hại cây trồng. Quyển 5: Cây ăn trái / Nguyễn Danh Vàn.- Tp.HCM: Tổng hợp, 2008. - 154 tr.; 20,5cm.- Đăng ký cá biệt: VB20103123)