Tên nhiệm vụ: Bảo tồn và lưu giữ nguồn gen thực vật nông nghiệp
Tổ
chức chủ trì: Viện Khoa học Nông nghiệp Việt
Nam
Cơ
quan chủ quản: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
Chủ
nhiệm đề tài: PGS. TS. Lã Tuấn Nghĩa
Các
cá nhân tham gia đề tài: TS. Vũ Đăng Toàn, TS. Trần Thị Thu
Hoài, ThS. Vũ Linh Chi, KSC. Nguyễn Tiến Hưng, TS. Tạ Kim Bính, ThS. Hoàng Thị
Huệ.
Thời
gian thực hiện: 2016
Kinh
phí thực hiện: 6.400 triệu đồng
Cấp
phê duyệt: Quyết định số 109/QĐ-BNN-KHCN ngày 10
tháng 01 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
Ngày
phê duyệt: Họp ngày 02 tháng 03 năm 2017 tại Hà Nội
Kết
quả nghiên cứu:
Điều
tra, thu thập thông tin giống cây trồng địa phương quý hiếm và lập danh mục 48
nguồn gen bản địa quý hiếm tại Tuyên Quang, Hà Giang, Nghệ An, Đăk Lăk. Lưu giữ
an toàn 25.844 nguồn gen, trong đó: Lúa 8.577 nguồn gen; cây ngũ cốc 1.444 nguồn
gen; cây rau, gia vị: 4.721 nguồn gen; nấm ăn và nấm dược liệu 130 nguồn gen;
cây ăn quả, cây công nghiệp, dâu, con tằm 6.347 nguồn gen; cây có củ 2.092 nguồn
gen; cây đậu đỗ 3.197 nguồn gen; hoa, cây cảnh 230 nguồn gen; 123 nguồn gen cây
cải tạo đất, thức ăn gia súc; ngân hàng gen In vitro 157 nguồn gen, ADN 100 nguồn
gen được tổ chức lưu giữ tại Ngân hàng gen
cây trồng Quốc gia, Ngân hàng gen đồng ruộng, ngân hàng gen In Vitro tại
Trung tâm Tài nguyên thực vật và tại các đơn vị trong hệ thống mạng lưới.
Đánh
giá đa dạng di truyền 300 nguồn gen lúa địa phương để rà soát và loại bỏ trùng
lặp bằng 42 tính trạng hình thái sử dụng phần mềm NTSYS 2.1 cho thấy hệ số
tương đồng di truyền giữa các mẫu giống dao động trong khoảng từ 0,25 đến 0,64.
Qua phân tích đã phân các mẫu giống lúa địa phương thành hai nhóm riêng biệt. Từ kết quả đánh giá đa dạng nguồn
gen lúa địa phương cho thấy các gen này có sự đa dạng di truyền cao, không có
nguồn gen nào trùng lặp với nhau.
Tiến
hành nhân giống phục vụ công tác lưu trữ, trẻ hóa nguồn gen và cấp phát nguồn
gen của 1.122 nguồn gen tại Trung tâm Tài nguyên thực vật và cơ quan mạng lưới.
Đánh giá tính chịu hạn và chịu mặn của 100 nguồn gen lúa đã xác định được 04
nguồn gen chịu hạn qua tất cả các giai đoạn sinh trưởng. Đánh giá đa dạng di
truyền, xác định gen mục tiêu và lập tiêu bản của nguồn gen lúa màu sử dụng các
chỉ thị phân tử SSR liên kết chặt với các gen mục tiêu chống chịu hạn, kháng bạc
lá, kháng đạo ôn để tiến hành đánh giá đa dạng di truyền của các nguồn gen lúa
màu. Kế quả đã đánh giá di truyền và thiết lập được 36 tiêu bản ADN của 90 mẫu
nguồn gen lúa mùa nghiên cứu với băng ADN rõ ràng, sắc nét tại 20 vị trí locut
khác nhau trên bộ nhiễm sắc thể lúa.
Đánh
giá chất lượng nông sản, phân loài phụ của 100 nguồn gen lúa có tiềm năng mở rộng
sản xuất với 6 chỉ tiêu/nguồn gen. Đánh giá tính thích ứng của nguồn gen lúa
trong điều kiện mặn tại vùng nhiễm mặn Đồng bắng sông Cửu Long. Đánh giá tính
kháng bạc lá, rầy nâu của 150 nguồn gen lúa.
Trang
Web về tài nguyên di truyền thực vật Việt Nam được thiết kế lại với địa chỉ www.prc.org.vn. Quản lý cập nhật và khai tác
cơ sở dữ liệu thông tin nguồn gen của nhóm hòa thảo, rau đậu. Xây dựng cơ sở dữ
liệu hình ảnh làm phong phú dữ liệu trên Website.
(Nguồn:
Thư viện Bộ Nông nghiệp và PTNT-DT20175304)