Khai thác và phát triển nguồn gen 4 giống lúa Đèo đàng, Pude, Blechau và Khẩu dao cho các tỉnh miền núi phía Bắc
28/11/19 09:58AM
Trồng trọt

Tên dự án: Khai thác và phát triển nguồn gen 4 giống lúa Đèo đàng, Pude, Blechau và Khẩu dao cho các tỉnh miền núi phía Bắc

Thuộc chương trình: Nhiệm vụ quỹ gen cấp nhà nước

Tổ chức chủ trì: Học viện Nông nghiệp Việt Nam

Cơ quan chủ quản: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Chủ nhiệm dự án: GS. TS. Phan Hữu Tôn

Các cá nhân tham gia dự án: ThS. Tống Văn Hải, ThS. Nguyễn Xuân Cao, ThS. Nguyễn Văn Hùng, KS. Phan Hữu Hiển, TS. Nguyễn Đức Bách, ThS. Nguyễn Bích Ngọc, ThS. Nguyễn Quốc Trung, KS. Phan Thị Hiền, TS. Nguyễn Thanh Hải

Thời gian thực hiện: 7/2011– 6/2016

Kinh phí thực hiện: 2.950 triệu đồng

 

Kết quả nghiên cứu:

Nghiên cứu phục tráng thành công và sản xuất được 1240 kg hạt giống lúa siêu nguyên chủng của 04 giống lúa đặc sản địa phương nếp Đèo đàng ở Nahang Tuyên Quang, tẻ Pude ở Tuần Giáo Điện biên, Blechau và Khẩu dao ở Sơn La đạt QCVN01-54 do Bộ Nông nghiệp và PTNT ban hành ngày 24/06/2011, cung cấp hạt giống lúa chất lượng cao cho sản xuất địa phương, góp phần bảo tồn và phát triển nguồn gen lúa quý hiểm, tăng thu nhập cho người dân vùng núi dân tộc ít người.

Dự án đánh giá giá trị nguồn gen 04 giống này bằng phương pháp truyền thống và chỉ thị phân tử DNA phát hiện có nhiều ưu điểm quý như cảm ôn, chất lượng tốt, gạo hoàn trong, cơm mềm, ăn đượm, hàm lượng amylose thấp từ 18-20%, đặc biệt chứa các gen kháng sâu bệnh hữu hiệu. Giống Blechau chứa 2 gen kháng bệnh là Xa4 và Xa7 và gen kháng bệnh đạo ôn là Pi-ta, giống Khẩu dao chứa gen Xa4 và gen Bph10 kháng rầy nâu, giống nếp Đèo đàng chứa gen Xa7 Pi-ta, giống Pude mang gen kháng Xa4 Bph10. Các giống chứa các gen tương ứng biểu hiện kháng tốt với 10 chủng vi khuẩn gây bệnh bạc lá, 03 chủng nấm đạo ôn, 02 quần thể rầy nâu và chống chịu hạn tốt. Đặc biệt trong đó có 02 giống là nếp Đèo đàng và tẻ Blechau có nhiều đặc tính tốt và có triển vọng cho năng suất khá, thời gian sinh trƣởng ngắn và thích ứng rộng.

Nghiên cứu đã xây dựng 04 quy trình kỹ thuật canh tác về phân bón, mật độ và thời vụ gieo cấy thích hợp cho 04 giống gieo trồng ở cả ruộng nước và trên nương, là quy trình dễ áp dụng cụ thể ở địa phương giúp tăng từ 15 -20% năng suất giúp mở rộng diện tích tại địa phương.

Xây dựng mô hình trình diễn 04 giống lúa tại địa phương mỗi mô hình 1,0 ha/ giống/ ruộng và 0,5 ha/giống/nương, năng suất giống Đèo đàng đạt 55,63ta/ha (ruộng), 3,05 tạ/ha (nương), Pu đe đạt 53,34 tạ/ha (ruộng), 3,42 tạ/ha (nương), Ble châu đạt 57,01 tạ/ha (ruộng), 3,67 tạ/ha (nương), Khẩu dao đạt 53,15 tạ/ha (ruộng) và 2,98 tạ/ha (nương).

 

(Nguồn: Thư viện Bộ Nông nghiệp và PTNT- 2018-89.pdf)