Tên đề tài: Nghiên cứu cơ sở khoa học, thực tiễn đề xuất giải pháp và đánh giá hiệu quả kiểm soát nguồn nước (kiểm soát mặn, kiểm soát triều, chống ngập úng của các công trình thủy lợi cửa sông ven biển (cống Cổ Chiên, Cung Hầu, Hàm Luông) phục vụ cấp nước dân sinh, phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững trong điều kiện biến đổi khí hậu-nước biển dâng và sự phát triển thượng nguồn sông Mê Công
Thuộc chương trình: Rà soát, cập nhật yếu tố biến đổi khí hậu vào quy hoạch thủy lợi vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050
Tổ chức chủ trì: Viện Quy hoạch Thủy lợi miền Nam
Cơ quan chủ quản: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
Chủ nhiệm đề tài: ThS. Đỗ Đức Dũng
Các cá nhân tham gia đề tài: ThS. Trần Duy An; ThS. Bùi Ngọc; ThS. Trần Quang Thọ; ThS. Nguyễn Duy Mão; KS. Đặng Thị Kim Nga; ThS. Đặng Thị Thúy Hằng; TS. Nguyễn Đức Công Hiệp; KS. Nguyễn Văn Thành
Thời gian thực hiện: 5/2020-12/2020
Kinh phí thực hiện: 1.207 triệu đồng
Cấp phê duyệt: Quyết định số 5175/QĐ-BNN-KHCN ngày 21 tháng 12 năm 2020 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
Ngày nghiệm thu: ngày 19 tháng 01 năm 2021 tại Hà Nội
Kết quả nghiên cứu:
Trên cơ sở các tài liệu thu thập, đề tài đã tổng hợp, phân tích đánh giá thực trạng hệ thống công trình thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp, cấp nước sinh hoạt nông thôn, gồm: quy mô công trình, tình trạng công trình, năng lực phục vụ; đánh giá được những vấn đề còn tồn tại về mặt đầu tư công trình, công tác quản lý vận hành, hiệu quả kiểm soát nguồn nước. Xác định những yêu cầu của sản xuất nông nghiệp và cấp nước sinh hoạt nông thôn đối với hạ tầng công trình thủy lợi cho vùng ven biển.
Qua nghiên cứu, phân tích mục tiêu, quan điểm, định hướng phát triển sản xuất nông nghiệp, cấp nước sinh hoạt nông thôn, hiện trạng hệ thống công trình thủy lợi, đặc điểm xu thế biến đổi dòng chảy sông Mê Công trước những ảnh hưởng do biến đổi khí hậu và nước biển dâng, phát triển thượng nguồn, nghiên cứu đề xuất 2 nhóm giải pháp đầu tư công trình để phục vụ cấp nước-kiểm soát mặn, tiêu thoát nước-phòng chống ngập úng hco vùng cửa sông ven biển. Để mô phòng đánh giá hiệu quả về kiểm soát nguồn nước (kiểm soát mặn, triều, chống ngập úng) cho nhóm giải pháp, tư vấn thực hiện sử dụng bộ mô hình toán Mike 11 để mô phỏng. Trên cơ sở kết quả tính toán mô phỏng mô hình thủy lực, truy xuất kết quả, phân tích đánh giá hiệu quả kiểm soát nguồn nước dựa trên các tiêu chí về cấp nước, kiểm soát triều, chống ngập úng, các phương án xây dựng các cống Cổ Chiên, Cung Hầu, Hàm Luông… cho thấy rằng các cống cửa sông này có tác dụng và ý nghĩa quan trong việc cấp nước cho các năm cực đoan.
Nghiên cứu làm rõ những vấn đề bất cập của hệ thống công trình thủy lợi như hiện trạng, phương án về kiểm soát mặn và cấp ngọt, đã cho thấy bức trang tổng thể về diễn biến mực nước mùa khô và xâm nhập mặn trong hiện tại và tương lai. Kết quả cho thấy nếu không có những phương án công trình cống kiểm soát cửa sông Hàm Luông thì xâm nhập mặn, hạn hán tại tỉnh Bến Tre sẽ rất gay gắt trong tương lai gần, đặc biệt khu vực Bắc Bến Tre.
(Nguồn: Thư viện Bộ Nông nghiệp và PTNT- DT20216034-38/GGN21-03-013)
