Trong thời gian tới, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn mong muốn được hỗ trợ HTX Bình Định mở rộng quy mô lò sấy thóc và hiện đại hoá kho bảo quản để đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng và phát triển bền vững.
Ông Đinh Văn Thụy, Giám đốc Sở NN-PTNT Thái Bình chia sẻ: Hiện nay các nhà máy chế biến gạo ở Thái Bình đều phải vào miền Nam để mua nguyên liệu, bởi ở các tỉnh phía Bắc giá thóc rất cao và không thể mua khối lượng lớn.
Từ thực tiễn trên, Sở NN-PTNT Thái Bình tham mưu với tỉnh xây dựng các mô hình để giảm chi phí sản xuất lúa thông qua việc áp dụng cơ giới hoá ở mức cao hơn, triệt để hơn ở tất cả các khâu. Thứ hai là phải giảm chi phí phân bón, thuốc BVTV bằng việc thực hiện quy trình sản xuất tốt.
Muốn mở rộng quy mô sản xuất, phải vận động nông dân góp vốn bằng quyền sử dụng đất nông nghiệp, như ở HTX Bình Định đã làm thành công. Như vậy, các doanh nghiệp chế biến chỉ cần liên hệ với HTX là có thể thu mua nguyên liệu số lượng lớn ngay tại địa bàn tỉnh thay vì phải mua lúa nguyên liệu rất xa từ các tỉnh phía Nam.
"Trên cơ sở quy trình sản xuất tốt, chúng ta có thể xây dựng được thương hiệu gạo Thái Bình bằng cách gắn sản phẩm với những giá trị văn hoá quê hương. Hiện toàn tỉnh có 5 thương hiệu gạo đã được Bộ Khoa học và Công nghệ xác định nguồn gốc xuất xứ và chứng nhận tiêu chuẩn, đủ điều kiện để tham gia thị trường, nhất là các sàn giao dịch thương mại điện tử", ông Đinh Văn Thụy cho biết.
Gợi ý xây dựng thương hiệu gạo Thái Bình
Tuy nhiên, theo ông Đinh Văn Thụy, muốn làm được như nêu trên, các HTX phải có sự đổi mới toàn diện từ khâu sắp xếp tổ chức sản xuất, thực hiện các khâu dịch vụ đầu vào. “Trước đây, nông dân tiêu thụ hoàn toàn phụ thuộc vào hàng xáo, hàng xáo bán cho đại lý và nhà máy chế biến, nhưng bây giờ họ dựa vào HTX. HTX tự tổ chức sản xuất, khi có sản phẩm thì sơ chế, chế biến và bán ra thị trường nên giảm bớt khâu trung gian. Đặc biệt, bà con là thành viên của HTX nên lợi tức sẽ tăng lên”, ông Thụy nói.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan (giữa) về thăm HTX Bình Định (Kiến Xương, Thái Bình). Ảnh: Minh Phúc.
Nói về vấn đề xây dựng thương hiệu lúa gạo Thái Bình, Bộ trưởng Lê Minh Hoan liên tưởng đến hình ảnh người đàn ông chống gậy trên bao bì sản phẩm để gợi mở câu chuyện. Theo “tư lệnh” ngành Nông nghiệp, rất nhiều người con của Thái Bình đã đi lập nghiệp ở TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội...
"63 tỉnh, thành đều có Hội Đồng hương Thái Bình. Tại sao mình không nghĩ đến việc mang sản phẩm lúa gạo để phục vụ hàng triệu người con xa quê thông qua hệ thống thương mại diện tử, và từ chính những người con xa quê này sẽ mở rộng thị phần cho hạt gạo Thái Bình?", Bộ trưởng Lê Minh Hoan gợi ý.
Theo Bộ trưởng Hoan, sản lượng lúa của Thái Bình đứng tốp đầu miền Bắc, nhưng cũng chỉ đạt khoảng 1 triệu tấn/năm. Trong khi đó, sản lượng lúa mỗi năm của Đồng Tháp là 3 triệu tấn, Kiên Giang là 4,5 triệu tấn... Bởi vậy, Thái Bình nói riêng và các tỉnh ĐBSH nói chung bên cạnh việc áp dụng các giải pháp nhằm giảm chi phí sản xuất, nâng cao giá trị cho lúa gạo, cũng cần cách tiếp cận theo hướng khác để định vị giá trị và thương hiệu của hạt gạo thông qua xác định phân khúc thị trường chất lượng cao, các sản phẩm gạo đặc sản, điều này sẽ khác với các tỉnh ĐBSCL lúa gạo chủ yếu phục vụ xuất khẩu số lượng lớn.
“Khi thấy hạt gạo quê hương, những người xa quê sẽ nhớ nguồn cội, họ mua cả tình cảm quê hương đi theo, mua luôn truyền thống địa phương đi theo và họ cảm thấy hạnh phúc vì đã góp phần giúp cho người dân quê mình phát triển. Do đó, chúng ta có thể chuyển cảm xúc qua giá trị", Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói.
Cũng theo Bộ trưởng, việc HTX Bình Định xoá bỏ bờ ruộng đã góp phần tăng diện tích sản xuất lên 18%, nhưng quan trọng nhất là chúng ta tạo điều kiện để đồng bộ hoá, cơ giới hoá sản xuất; chúng ta xoá được “cái đầu tư hữu” của người nông dân. Họ làm chung với nhau, họ có cộng đồng để bàn tính định hướng phát triển lâu dài.