Nguyên nhân

Bệnh biên trùng do Anaplasma gây ra, là một loại đơn bào rất nhỏ, sống ký sinh ở rìa biên của hồng cầu con bệnh nên có tên gọi là biên trùng. Mỗi hồng cầu có thể chứa từ 1 - 5 đơn vị, đó là các chấm tròn rất nhỏ. Chúng hút chất dinh dưỡng, phá vỡ hồng cầu gây thiếu máu.

Ngoài ra còn sinh độc tố tác động lên thần kinh trung ương gây sốt ở con vật.

Đường lây truyền

Biên trùng có sự phát triển phức tạp. Một giai đoạn chúng tự sinh sôi trong máu con vật. Giai đoạn sau, được thực hiện trong cơ thể một số loài ve hút máu rồi ra tuyến nước bọt của ve. Khi ve hút máu bò sẽ đưa biên trùng vào cơ thể và làm lây bệnh. Biên trùng có thể sống trong ruột ve suốt đời để truyền bệnh.

Biểu hiện bên ngoài

-          Thể cấp tính

Sốt cao 41 độ C, nhiệt độ lên xuống thất thường. Lúc sốt cao, toàn thân run rẩy, các cơ bắp co giật, thở gấp, tim đập nhanh, mạnh, bỏ ăn, không nhai lại, chảy nhiều dớt dãi. Niêm mạc miệng, mắt nhợt nhạt. Hồng cầu giảm còn 1/2. Bò cái giảm tiết sữa. Bệnh có thể gây chết trong 3-5 ngày.

-          Thể mãn tính

Triệu chứng giống như thể cấp tính nhưng mức độ nhẹ hơn có thể diễn biến trong vòng một tháng. Con vật gầy còm, ăn ít, suy nhược, thiếu máu, có thể chết do suy kiệt. Bò mang bệnh thể này sẽ là vật mang trùng trong tự nhiên, để cho ve hút máu reo rắc lưu giữ mầm bệnh.

Phòng chống bệnh

Điều trị

- Rivanol. Cách pha thuốc : 0,2 - 0,4g

- Cồn trắng 90°                 : 60ml

- Nước cất                       : 120ml

Đổ Rivanol vào nước cất, đun lên 88 độ C, quấy cho tan, lọc bằng giấy lọc. Đê nguội dung dịch 40 độ C, đổ cồn vào. Bảo quản thuốc ở lọ thủy tinh màu, trong chỗ tối, hoặc bọc lọ bằng giấy màu đen. Tiêm chậm vào tĩnh mạch 0,2 - 0,4g cho 350kg thể trọng. Trước khi tiêm Rivanol phải tiêm trợ sức bằng cafein, Vitamin B1, C.

-          Cũng có thể dùng Azidin để chữa bệnh.

Phòng bệnh

Mùa xuân hè, kiểm tra bò để phát hiện bệnh.

Phát quang bụi rậm quanh chuồng và bãi chăn để diệt nơi cư trú của ve. Phun các thuốc diệt ve xung quanh chuồng.

Bắt ve trên cơ thể bò rồi đốt đi. Định kỳ tắm ve cho bò bằng các thuốc diệt ve.

(Nguồn: Một trăm câu hỏi đáp về bệnh gia súc-gia cầm / Bùi Quý Huy . - H.: Nông nghiệp, 2012. - 184tr., 21cm.- Đăng ký cá biệt: VB20103237)