Tên đề tài: Nghiên cứu quy trình công nghệ nuôi thâm canh tôm chân trắng kiểm soát bệnh đốm trắng và hoại tử gan tụy cấp ở quy mô trang trại
Tổ chức chủ trì: Viện nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản II
Cơ quan chủ quản: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
Chủ nhiệm đề tài: TS. Lê Hồng Phước
Các cá nhân tham gia đề tài: ThS. Nguyễn Thanh Trúc, TS. Nguyễn Văn Hảo, KS. Nguyễn Văn Phụng, CN. Thới Ngọc Bảo, ThS. Cao Thành Trung, ThS. Đoàn Văn Cường, ThS. Trương Hồng Việt, CN. Nguyễn Thành Nhân, ThS. Đặng Ngọc Thùy, Khác Ngô Thị Ngọc Thủy
Thời gian thực hiện: 2014-2017
Cấp phê duyệt: Quyết định số 510/QĐ-BNN-KHCN ngày 07 tháng 02 năm 2018 của Bộ Nông nghiệp và PTNT
Ngày nghiệm thu: ngày 27 tháng 4 năm 2018 tại thành phố Hồ Chí Minh
Kết quả nghiên cứu:
Nghiên cứu này được thực hiện với mục đích xây dựng quy trình công nghệ nuôi thâm canh tôm chân trắng kiểm soát bệnh đốm trắng và hoại tử gan tụy cấp tính ở quy mô trang trại. Đề tài đã tiến hành đánh giá hiện trạng kiểm soát, quản lý bệnh đốm trắng và hoại tử gan tuỳ cấp tính trên tôm chân trắng nuôi thâm canh ở các tỉnh Bến Tre, Sóc Trăng, Cà Mau, Bạc Liêu và Kiên Giang làm cơ sở cho việc dự thảo quy trình nuôi tôm chân trắng thâm canh phòng 2 bệnh nêu trên. Đối với bệnh đốm trắng thì 100% người nuôi thu hoạch sớm hoặc tiêu hủy tôm bằng chlorine rồi xả bỏ để tránh lây lan. Việc phòng bệnh chủ yếu là chú trọng cải tạo kỹ ao nuôi, diệt giáp xác và xét nghiệm con giống không mang mầm bệnh. Đối với bệnh hoại tử gan tụy cấp tính có 70-80% người nuôi dùng kháng sinh, chất bổ trợ gan và chế phẩm vi sinh để phòng trị bệnh. Tuy nhiên trong số đó chỉ có 30-40% cho rằng việc chữa trị mang lại hiệu quả.
Các chất tăng cường miễn dịch như β-glucan, MOS (Mannan Oligosaccharide), Tolerine đã được thử nghiệm phòng bệnh đốm trắng. Ngoài ra các chất kháng khuẩn có nguồn gốc thảo dược (hỗn hợp tinh dầu hương thảo, hoa hồi, gừng, tỏi), axít hữu cơ (captylic & capric axít) và chế phẩm vi sinh cũng đã được thử nghiệm trong kiểm soát bệnh hoại tử gan tụy cấp tính. Tolerine có hiệu quả tốt trong phòng bệnh đốm trắng đối với tôm chân trắng. Tuy nhiên, cinnamaldehyde gây chết tôm nuôi cỡ 1-2g với nồng độ từ 7,5 ppm trở lên và hiệu quả chưa cao trong phòng bệnh hoại tử gan tụy cấp tính. Nhóm axít hữu cơ, thảo dược, PHB có hiệu quả tốt trong phòng bệnh hoại tử gan tụy cấp tính. Việc sử dụng chế phẩm vi sinh đơn lẻ chưa mang lại hiệu quả cao trong phòng bệnh hoại tử gan tụy cấp tính tuy nhiên khi kết hợp với chất kháng khuẩn ở liều 0,3% thảo dược và 0,5% axít hữu cơ trộn vào thức ăn mang lại hiệu quả phòng trị bệnh hoại tử gan tụy tốt hơn. Với các liều kháng sinh oxytetracycline từ 10-20/kg thức ăn và 3-8g doxycycline/kg thức ăn mang lại hiệu quả tốt trong phòng bệnh hoại tử gan tụy cấp. Thời gian loại thải hoàn toàn oxytetracycline trong phòng thí nghiệm là 3 tuần và đối với doxycycline là 4 tuần.
Kết quả thử nghiệm mô hình nuôi ở Bạc Liêu và Kiên Giang vào mùa mưa và mùa khô cho thấy việc kiểm tra Vibrio tổng số định kỳ 3 ngày/lần kết hợp với thảo dược, axít hữu cơ và chế phẩm vi sinh mang lại hiệu quả tốt. Diễn biến của mật độ Vibrio trong ao nuôi không theo quy luật nhất định, tùy thuộc vào cách xử lý trong ao nuôi. Mật độ Vibrio tăng dần theo thời gian nuôi và tích tụ các chất hữu cơ, mật độ Vibrio khuẩn lạc xanh cao thường tương ứng với V. parahaemolyticus hiện diện trong ao nuôi. Kết quả triển khai nhân rộng mô hình ở các trang trại nuôi tôm thuộc tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu và Kiên Giang cho thấy khoảng 70% ao nuôi thu hoạch có sản lượng tốt với thời gian nuôi trên 60 ngày. Bệnh đốm trắng không xuất hiện ở các ao nuôi thử nghiệm 2 mùa khô và mưa và kể cả các ao nuôi nhân rộng mô hình.
(Nguồn: Thư viện Bộ Nông nghiệp và PTNT- (20-12-007))
